Κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας λαμβάνουν χώρα εκδηλώσεις και χριστιανικά έθιμα για τον εορτασμό του Πάσχα. Οι συμβολισμοί και το νόημα αυτών των άγιων ημερών χρωματίζονται από μια σειρά εθίμων. Κάποια από αυτά έχουν τις ρίζες τους στην αρχαιότητα. Ξεχώρισα μερικά και σας τα παρουσιάζω.

Η εορτή του Πάσχα

Το Πάσχα είναι η μεγαλύτερη γιορτή του χριστιανισμού. «Εορτών εορτή και πανήγυρης εστί πανηγύρεων» λέει το τροπάριο. Η λέξη Πάσχα προέρχεται από την Αραμαική και Εβραϊκή λέξη «Πεσάχ» και «Πάσχα» που σημαίνουν «πέρασμα». Η τελετή της εορτής του Πάσχα στους Εβραίους άρχιζε το βράδυ της 14ης του μηνός Νισσάν πριν από τη δύση του ηλίου, και περιλάμβανε διάφορα έθιμα. Με το «Πεσάχ» -η λέξη σημαίνει διάβαση- οι Αιγύπτιοι γιόρταζαν τη διάβαση του ήλιου από τον ισημερινό, την εαρινή δηλαδή ισημερία και μαζί της τον ερχομό της άνοιξης. Οι Εβραίοι καθιέρωσαν και αυτοί τη γιορτή με την ονομασία «Πεσάχ» (διάβαση-υπέρβαση) σε ανάμνηση της απελευθέρωσης τους από τους Αιγυπτίους και της διάβασης της Ερυθράς θάλασσας. Παράλληλα όμως και για να χαιρετίζουν το τέλος του χειμώνα και την αρχή της άνοιξης. Στη χριστιανική γιορτή δόθηκε το όνομα «Πάσχα» και με απόφαση της Οικουμενικής Συνόδου, το 325 μ.Χ., ορίστηκε να γιορτάζεται την πρώτη Κυριακή μετά από την πανσέληνο της εαρινής ισημερίας. Το Πάσχα, ο λαός, μαζί με την «εκ νεκρών Ανάσταση» του Χριστού, τη νίκη Του δηλαδή ενάντια στο θάνατο, γιορτάζει και την ανάσταση της άνοιξης, το ξύπνημα της φύσης μετά τη νάρκη του χειμώνα.

Η μετάληψη Αλλά και η μετάληψη με το «Θείο» σώμα και αίμα ήταν μέρος των τελετουργιών τόσο των Κορυβαντικών, όσο και των Ορφικών μυστηρίων της Αρχαίας Ελλάδας. Στην μετάληψη των Ορφικών οι πιστοί, επιδίδονταν σε ωμοφαγία ταύρου και οινοποσία, που συμβόλιζε το σώμα και το αίμα του Ζαγρέα. Πίστευαν ότι με αυτόν τον τρόπο κατέρχονταν σε αυτούς η θεότητα και γέμιζε τις ψυχές τους. Στα Κρητικά μυστήρια η προσφορά του Ζαγρέα Διόνυσου και η θυσία του Μινώταυρου – Ιερού Ταύρου Διονύσου στα Λαβυρινθικά Ήταν η θεία Δωρεά – κάθοδος της πνευματικής δύναμης, του συμβολικού ταυρείου αίματος, που αφού πέρασε από διάφορα στάδια και στα άλλα ελληνικά Μυστήρια των ιστορικών χρόνων, όπως και στα Μιθραϊκά των Περσών κ.λ.π. πέρασε και στα Χριστιανικά στους μετέπειτα αιώνες. Τα παραδοσιακά έθιμα που συνδέονται με τη γιορτή του Πάσχα όπως είναι το βάψιμο των αυγών και ο οβελίας. Ο Οβελίας συμβολίζει τον ίδιο το Χριστό. Το Πάσχα συμβολίζει το ξεκίνημα μιας νέας ζωής. Η ανάσταση, η άνοιξη, τα χρώματα αποτυπώνονται στον πλούσιο εθιμικό ρόλο των πασχαλινών αυγών. Η παράδοση του αυγού τηρείται σχεδόν σε ολόκληρο τον πλανήτη: από την λατινική Αμερική μέχρι τη δυτική και ανατολική Ευρώπη. Σε πολλές χώρες της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης υπάρχει το έθιμο της βαφής ή της διακόσμησης των αυγών με φυτικές βαφές. Τα Πασχαλινά κόκκινα αυγά, τα οποία συμβολίζουν το αίμα του Iησού Xριστού που έσταξε όταν τον λογχίσε ο Pωμαίος στρατιώτης. (όταν βρισκόταν στον σταυρό). Σύμφωνα όμως με τον Kοραή τα κόκκινα αυγών συμβολίζουν το αίμα των προβάτων με το οποίο οι Iουδαίοι έβαψαν τις οικείες τους, για να αποφύγουν την «υπό εξολοθρευτικού Aγγελου φθοράν». Το αυγό συμβολίζει την ανανέωση της ζωής και την ευγηρία.