Η ανθρώπινη συμπεριφορά είναι ένα πολύπλοκο θέμα που μπορεί να μελετηθεί από διάφορες γωνίες. Ένα από τα ενδιαφέροντα θέματα που απασχολεί την επιστημονική κοινότητα  αλλά και την καθημερινή ζωή είναι η σχέση μεταξύ τοξικών ανθρώπων και ατόμων με ναρκισσιστική διαταραχή.

Ο τοξικός άνθρωπος μπορεί να χαρακτηριστεί από τη συμπεριφορά του που είναι επιβλαβής για τους άλλους, ενώ η ναρκισσιστική διαταραχή αφορά στην υπερβολική αυτοεκτίμηση και την έλλειψη συναισθηματικής ενσυναίσθησης. Όταν αυτά τα δύο στοιχεία συνδυαστούν, μπορεί να προκύψει μια επικίνδυνη συνταγή που επηρεάζει τις σχέσεις και το περιβάλλον.

Δυστυχώς τέτοιες συνθήκες συναντιούνται και στο εργασιακό περιβάλλον αλλά και μέσα στην ίδια την οικογένεια συχνά και ανάμεσα στο ζευγάρι.

Ο τοξικός άνθρωπος με ναρκισσιστική διάθεση  μπορεί να είναι ο συνάδελφος, ο προϊστάμενος ή ακόμα και ο σύντροφος σου!! Μπορεί να επιδεικνύει συμπεριφορές όπως η υπεροψία, η ανάγκη για εξουσία και έλεγχο, η έλλειψη συμπόνιας και η τάση να εκμεταλλεύεται τους άλλους για το προσωπικό του όφελος. Αυτές οι συμπεριφορές μπορεί να οδηγήσουν σε δυσλειτουργικές σχέσεις και να προκαλέσουν ψυχολογική βλάβη στους άλλους.

Η ανατομία ενός χειριστικού

• Εμφανίζεται γοητευτικός
• Είναι ειδικός στα ψέματα και την άρνηση
• Είναι εμμονικός με τον εαυτό του
• Σε κάνει να αμφισβητείς τον εαυτό και τη λογική σου
• Είναι ιδανικός στο να αποφεύγει την ευθύνη
• Απομονώνει τα θύματά του από τους άλλους
• Κοροϊδεύει τους άλλους, κρίνοντάς τους επειδη πιθανόν να ζηλεύει τι επιτυχίες του
• Παίζει παιχνίδια ενοχής
• Απολαμβάνει το να ελέγχει τους άλλους
• Χρησιμοποιεί έμμεσους τρόπους για να κερδίσει αυτό που θέλει
• Αγνοεί τα συναισθήματα των άλλων και τις ανάγκες του
• Ποτέ δεν παραδέχεται την ενοχή του
• Πάντα το παίζουν θύματα
•  Παραβιάζουν  κατά κανόνα τα όριά σου

5 Ναρκισσιστικές τακτικές χειραγώγησης

1. Love bombing

Στην αρχή της σχέσης (στη περίπτωση τη/του συντρόφου) εκφράζει με  υπερβολικούς τρόπους την αγάπη με σκοπό τη χειραγώγηση μέσω της ανταπόδοσης. Π.χ. Εκπλήξεις εντυπωσιασμού, πολιορκία, δωράκια, συχνά τηλέφωνα.

2. Gaslighting

Συμπεριφέρετε δηλαδή σα να μην έχει συμβεί ποτέ ένα γεγονός και σε κάνει να νιώθεις «τρελλός» γι αυτό που αισθάνεσαι. Η τακτική αυτή έχει σκοπό να σε κάνει να αμφισβητείς τον εαυτό σου και το τι προσφέρεις. Συχνά, αποσκοπεί στην απόδοση ευθυνών, ενώ δεν φταις, στρέφοντας την κατάσταση υπέρ του

3. Ενοχές & ντροπή

Η τακτική αυτή έχει σκοπό να σε κάνει να αισθανθείς ενοχές και ντροπή για κάτι που ο άλλος έχει προκαλέσει (π.χ αν φύγεις επειδή σε πλήγωσα θα κάνω κακό στον εαυτό μου)

4. Ασυνέπεια

Τα λόγια του δεν ακολουθούνται από πράξεις. Βλέπεις διαρκώς να σου τάζει πράγματα χωρίς, όμως, να επιδιώκει να τα υλοποιήσει. Από τη μία είναι ευγενικός/η, ενώ από την άλλη σου προκαλεί συναισθηματική εξάντληση σε κάθε συνάντηση

5. Απομόνωση

Τελικά ……Σε απομονώνει από φίλους και αγαπημένα πρόσωπα, προκειμένου να έχει τον πλήρη έλεγχο πάνω σου. Θεωρεί παράλογη την ανάγκη σου αυτή και προσπαθεί με κάθε τρόπο να σου δείξει ότι όλοι είναι εναντίον της σχέσης σας

Ο ναρκισσισμός εκδηλώνεται σε διάφορες μορφές και υπάρχουν διάφορα υποείδη του, όπως ο "κρυφός ναρκισσισμός". Ο κρυφός ναρκισσισμός αναφέρεται σε ένα είδος ναρκισσιστικής συμπεριφοράς όπου οι χαρακτηριστικοί τρόποι σκέψης, συμπεριφοράς και συναισθημάτων του ατόμου είναι πιο κρυφοί ή δύσκολοι να αναγνωριστούν από τους άλλους.

Οι άνθρωποι αυτοί μπορεί να έχουν τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:

1. Υπερβολική ανάγκη για έγκριση: Παρόλο που μπορεί να μην εκδηλώνουν ανοιχτά υπεροψία ή εντυπωσιασμό, οι άνθρωποι με κρυφό ναρκισσισμό εξακολουθούν να έχουν έναν υπερβολικό εγωκεντρισμό και μια ανάγκη για θετική αναγνώριση από τους άλλους.
2. Αναξιοπιστία: Οι άνθρωποι με κρυφό ναρκισσισμό μπορεί να δείχνουν διακριτικά σημάδια αδιαφορίας ή αναισθησίας προς τα συναισθήματα των άλλων, αλλά στην πραγματικότητα να είναι εστιασμένοι στον εαυτό τους και στις δικές τους ανάγκες.